تحقق آرمان های والا و عملیاتی نمودن نظریات گوناگون برای تأمین درآمدهای پایدار شهری و طراحی مدل اقتصاد شهری پایدار نیازمند خلق دانش جدید و مدرن مالی و سرمایه گذاری یا همانا مدیریت (مالیه) شهری است.

در این نظام جدید اقتصادی لازم است ادبیات لازم تدوین شده، دارایی ها با مفاهیم و ادبیات جدید شناسایی شده، راهکارها و روش های تبدیل انواع دارایی های مادی و معنوی به درآمد ارائه شده و نهایتاً توسعه و گسترش روش های مدیریت مالی به انواع جدید منابع و دارایی و درآمد و هزینه صورت پذیرد.

تأمین منابع مالی پروژه‌های شهری یکی از اصلی‌ترین چالش‌های مدیریت شهری به خصوص در کشورهای در حال توسعه است. اقتصاد و مالیه شهری به مطالعه اقتصادی مناطق شهری پرداخته و از ابزارهای علم اقتصاد برای تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به کاربری اراضی شهری، مسکن شهری، حمل و نقل شهری، زیرساخت‌ها و تسهیلات شهری و مالیه شهری استفاده می‌کند.

روش‌های سنتی تامین مالی جوابگوی تقاضاها و نیازهای روزافزون زندگی شهرنشینی نیستند و بر این اساس تنوع بخشی به بحث‌های تأمین مالی و استفاده از روش‌های نوین ضروری است.

در همین راستا بازارهای مالی می‌توانند به منظور ایفای نقش اقتصادی و اجتماعی خود به کمک مدیریت شهری شتافته و در پروژه‌های شهری که هم جنبه عمومی و اجتماعی دارند و هم ملاحظات زیست محیطی را رعایت می‌کنند سرمایه گذاری کنند و سود متعارف و لازم را نیز کسب کنند.

بازارهالی مالی معمولا شامل بازار پولی (بانکها) ، بازار سرمایه (بورس و شرکت های سرمایه گذاری) و بازار اطمینان (بیمه ها) را شامل می شود که متاسفانه در ایران بخش اعظم تامین مالی توسط بانک صورت می گیرد که این امر محاسن و معایب گسترده ای تا به امروز داشته است.

اگر بخواهیم آسیب شناسی مختصری در این زمینه انجام دهیم شاید نقش دولت و شهرداریها را در این زمینه پر رنگ تر از سایر ذینفعان ببینیم.

از یک طرف شهرداریها طرح های دارای توجیه سرمایه گذاری مناسبی برای پروژه های شهری خود تهیه ننموده اند و یا کامل نمی باشد و بر همین اساس انگیزه سرمایه گذاران این حوزه را به خود جلب نکرده اند؛ و از طرف دیگر بازار کاذب ارز، خودرو، مسکن منابع مالی را به مسیرهای نادرست کشانده و یا منابع بانکها و بازار سرمایه در سایر حوزه ها جذب شده است. ناگفته نماند که در بسیاری مواقع مشاهده شده است که فضای سرمایه گذاری و مشارکت در شهرداریها بسیار غیرشفاف و غیر کارشناسی بوده و زمینه های ورود دستگاههای نظارتی و امنیتی به این حوزه به راحتی مقدور بوده است. چنانچه شهرداریها برای شهروندان می خواهند کاری انجام دهند می بایست توسعه و بهبود سرمایه های اجتماعی شهری را نیز در برنامه های خود قرار دهند.

آنچه مهم است این است که ضرورت دارد شهرداریها برای افزایش منابع درآمدی خود و توسعه شهری راهبردهای لازم جهت جذب پس اندازها و ارائه سود مناسب به آنها، مردم و بخش خصوصی اتخاذ نموده و برنامه های لازم در این زمینه را پیاده سازی نمایند.

بازار مالی شهری دارای یک مجموعه منتظم و پوایی است که بخش ها و آیتم های تشکیل دهنده این مجموعه به شرح ذیل می باشد:

لازم است شوراهای محترم شهر و شهرداریها به ویژه معاونت های مالی و اقتصادی آنها در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهند و گرنه همانطور که خود نیز احساس می کنند آینده توسعه شهری و خدمت رسانی شهری به شدت در خطر می باشد و روز به روز از منابع پایدار برای توسعه شهری کاسته می شود.

حمید عباسی شکوهی پژوهشگر اقتصاد شهری و متخصص در حوزه سرمایه گذاری شهری